Bioloog en beeldend kunstenaar Naan Rijks begon in 2011 het onderzoeksproject Painting Plants, met de vraag hoe je verf of inkt van planten maakt. En hoe deze te gebruiken voor verschillende druk- en schildertechnieken. Haar project wordt sindsdien uitgevoerd onder de paraplu van AGA LAB. Vanaf 2019 worden er op de binnenplaats van Broedplaats Bouw/AGA LAB meer dan 30 plantensoorten gekweekt, welke gemeen hebben dat zij kleurstoffen of pigmenten bevatten.
In de projectruimte van AGA LAB had Naan, samen met voormalig teamlid Lucila Kelly, een klein laboratorium en werkruimte ingericht, voor de extractie van de kleurstof en het maken van de verf en inkten. Experimenten met diverse druktechnieken vonden plaats in de grafiekwerkplaats. In de tuin worden zowel moestuin- als verfplanten gekweekt en is ruimte voor bescheiden ecologisch(e) proeven. Het onderzoek gebeurt, nadrukkelijk op initiatief van Naan, geheel open-source: www.paintingplants.nl.
Naan heeft jarenlang geëxperimenteerd, gedoceerd, gezaaid en geoogst. Niet alleen heeft ze de zelf geproduceerde inkten in haar eigen grafische werken toegepast, maar ook als verf in haar menshoge schilderijen. Ze sprak altijd gepassioneerd en vol overgave over de bijzondere eigenschappen van haar pigmentplanten. Het liefst wilde ze haar kennis en ervaringen met zoveel mogelijk mensen delen. Dat gulle gebaar is een herkenbare eigenschap van Naan. Ook de reguliere kunstenaars en artist-in-residence deelnemers van AGA LAB, hebben altijd met grote nieuwsgierigheid veel van haar geleerd.
In een interview met Ine Dammers van het Rosa Spier Huis, waar Naan haar laatste jaren vertoefde, vertelt ze o.a.: “In het algemeen is men zich weinig bewust van de levensprocessen, van de planten-wereld om ons heen, van de wereld van: schimmels, microben, cellen en moleculen. Ik gebruik bij het schilderen mijn kennis van het systematische onderzoek naar plantaardige verven. Anderen zijn vooral bezig met het plantaardig verven van textiel. Steeds meer mensen zijn ermee bezig, ook internationaal. Langzamerhand ontstaat er een beweging waar ik deel van uitmaak. Het is mijn levensopdracht om zichtbaar te maken wat natuur is; de binnenkant, de processen. Het verwijst naar het begin van alle leven”.
Naan was zeer verheugd dat enkele jaren geleden Painting Plants met nieuwe initiatieven werd voort-gezet. En hoe Aster Kruisbrink samen met AGA LAB en anderen, haar dromen proberen te realiseren. Om de combinatie van kunst en wetenschap nader te versterken. Een concreet streven hiervan is om een plantaardige kleurenwaaier voor (industriële) druktechnieken te realiseren. Het zou gerechtvaardigd en mooi zijn geweest, als we het eerste exemplaar ervan aan Naan zelf hadden kunnen overhandigen.
Beeld: Alex de Vocht