2 juni, zaterdagochtend, 9.00 uur. Het is al druk in de studio van AGA LAB. Deelnemers zijn verdeeld in kleine groepen, elk toegewezen aan een mentor en techniek, die ze zullen gebruiken om hun eigen boekje te maken. Het is een teamwerk dat zal resulteren in het beheersen of op zijn minst het proberen van verschillende printtechnieken. Boekdruk, riso, zeefdruk en toyobo. Dit is niet zomaar een workshop in de AGA LAB studio, maar een speciale samenwerking met de NV (Nederlandse Boekhistorische Vereniging) om hun 25-jarig jubileum te vieren.
“Gisteren hadden we onze ‘jubileumcongressen’ en vandaag wilden we het combineren met iets praktisch dat we zo vaak bestuderen, maar deze keer in de praktijk. Dingen herbeleven of recreëren helpt je bepaalde fabricagekenmerken te begrijpen die je kunt zien in oude objecten”, zegt Herre de Vries (bestuurslid NBV).
De meeste leden staan bekend als boekliefhebbers, maar professioneel variërend van geleerden, historici, antiquariaten tot boekrestauratoren, zoals Herre zelf. Meestal zijn dat er 600, maar vandaag rond de 20. Leergierig met geduldige mentoren zoals Thomas Gravemaker van LetterpressAmsterdam (boekdruk) en Wasco van Knust Press (riso print), alsook Eric Levert (toyobo) en Jan-Pieter Karper (zeefdruk) die vaste technische assistenten van AGA LAB zijn. Bijna acht uur later is de klus geklaard. Ze zijn geslaagd. Het is iedereen gelukt om zijn eigen boekje te maken.
“Ik vond het heel leuk omdat het zoveel van deze perspectieven combineert en uiteindelijk produceer je eigenlijk iets. Je krijgt het gevoel van complexiteit dat betrokken is bij mensen die een boek produceren”, zegt Herre.
Dit is ook de eerste en succesvolle proef van AGA LAB studio om een hele dagworkshop te organiseren, een grotere groep mensen te combineren en meer dan één techniek te gebruiken. Deze samenwerking is gedaan vanuit wederzijdse liefde, waarbij moderne en oude ambachten zijn gecombineerd in grafisch ontwerp. AGA LAB hoopt dat dit ook meer mensen zal aantrekken en dat dit een goed begin kan zijn bij het organiseren van meer workshops zoals deze.
“We wilden een product maken, of zoals ik het graag noem: een ‘grafisch juweeltje’. Een workshop waar mensen hun handen vies moeten maken en echt iets moeten doen tijdens het leren in dat proces. Vandaag ging het allemaal om ‘katern’ zoals we het noemen”, zegt Geert Schriever van AGA LAB, een van de gastheren en organisatoren van dit evenement.
De boekjesworkshop bleek een leuke en sociale gebeurtenis te zijn, maar ook dat ondanks het digitale tijdperk waarin we leven, er nog steeds belangstelling is voor ‘oudere’ ambachten zoals boekdrukkunst.
“Nu spreekt het veel mensen aan. We leven in een wereld van dingen, maar we raken ook los van deze dingen. Er is veel gaande achter de schermen, de sociale media enzovoort. Ik denk dat er een tegengevoel is dat mensen hebben, een gevoel van tactiliteit (dingen te voelen). En wat je kunt doen in AGA LAB, spreekt daar ook op aan. Misschien zal het op een gegeven moment verdwijnen, maar het is een deel van menselijke creativiteit, en zolang er creativiteit is, is er hoop in het leven. Als een drukpers verdwijnt, betekent dit niet per se dat inspiratie, hoop en creativiteit onmiddellijk verdwijnen, maar het kan er een goed deel van uitmaken “, zegt Herre.
Bijdrage van Morana Zunec (tekst) en Lisa Martina Klein (beeld)
