Community art project, tentoonstelling en performance
29 juni t/m 30 september 2017 | WOW Amsterdam | Opening: donderdag 29 juni 17.00 uur
ʻGuess Whoʼs Coming to Dinner Too?ʼ is een community art project van kunstenaar en cultureel activist Patricia Kaersenhout dat in samenwerking met AGA LAB, Het GildeLab en WOW Amsterdam tot stand komt. Patricia Kaersenhout (1966) levert met dit project een reactie op ʻThe Dinner Partyʼ (1979), het bekendste werk van feministisch kunstenaar Judy Chicago, en vormt een artistiek-inhoudelijke kritiek op de behandeling van de Zwarte vrouw daarin. Geïnspireerd op het werk van Chicago toont Kaersenhout een installatie bestaande uit een grote, rijk gedekte eettafel in driehoeksvorm, vol van symboliek, waaraan 36 Zwarte vrouwen, ʻheldinnen van verzetʼ, worden geëerd.
Zwart wordt hier met een hoofdletter geschreven omdat het niet gaat om huidskleur maar om de politieke betekenis van de kleur. Het is bedacht door Zwarte feministen in de jaren ʻ80 en is een benaming voor alle vrouwen die niet wit zijn. Later is de term ʻZMV-vrouwenʼ bedacht: Zwarte, Migranten- en Vluchtelingenvrouwen.
De tentoonstelling wordt geopend op donderdag 29 juni met een performance waarbij 36 mannen een ʻhakaʼ (ceremoniële dans van de Maori) opvoeren om deze vrouwen te eren. De mannen dragen kleden speciaal ontworpen voor de tentoonstelling. In de voering van de gewaden zijn afbeeldingen en teksten geprint over de 36 heldinnen uit niet-Westerse culturen die zich hebben durven verzetten tegen onderdrukkers en zijn opgekomen voor gelijke rechten. De verhalen van de heldinnen zullen bij de performance letterlijk en figuurlijk door mannen worden gedragen.
Kaersenhout deed de afgelopen maanden research naar verborgen en vergeten verhalen, zoals ze dat vaker deed in haar oeuvre dat zich ontvouwt als een artistieke zoektocht naar de betekenis van onzichtbaarheid als gevolg van de Afrikaanse diaspora en het kolonialisme. In haar werk schuilt de paradox van het onzichtbare te willen visualiseren en tegelijkertijd het onbenoembare er te laten zijn.
Zwarte vrouwen en daden van verzet
De onderwerpen die Kaersenhout onderzoekt en aankaart in haar werk hebben te maken met de positie van Zwarte vrouwen in relatie tot seksualiteit, slavernij, kolonialisme en racisme. Vaak doet ze intensief bronnenonderzoek en vervlecht ze vergeten geschiedenissen in een persoonlijke strijd voor gelijke rechten voor Zwarte meisjes en vrouwen.
In 2015 opende Kaersenhouts vorige tentoonstelling ʻRebelse Trotsʼ in CBK Zuidoost. Een project over een belangrijke Zwarte feministische golf die plaatsvond in de jaren ʻ80 van de vorige eeuw. De kunstenaar spoorde de vrouwen op en bracht hen weer bijeen. Dit resulteerde in twee korte films, een serie portretdoeken en een groot groepsportret waar ook twee vrouwen postuum op geëerd worden. Dat doek heeft in de portrettengalerij van het Amsterdam Museum gehangen.
Het sociale aspect krijgt een steeds prominentere rol in Kaersenhouts beroepspraktijk. Terwijl zij bezig was met het uitvoeren van Rebelse Trots is zij naar Senegal afgereisd, op uitnodiging van de Nederlandse Ambassade. Daar heeft zij een preventief project gedaan rondom female trafficking en gedwongen prostitutie: vormen van moderne slavernij. Een probleem dat vaak ontstaat omdat vrouwen een economisch zwakke positie hebben. Kaersenhout heeft lokale meisjes de portretdoeken van de feministen laten borduren met kraaltjes waarmee zij hen economisch kon ondersteunen. Bovendien geeft het de doeken een extra lading omdat de vrouwen die erop geportretteerd staan tot op de dag van vandaag strijden voor gelijke rechten van Zwarte meisjes en vrouwen.
Community art project
ʻGuess Whoʼs Coming to Dinner Too?ʼ is straks het resultaat van een unieke, intensieve samenwerking tussen drie culturele instellingen in Amsterdam West: AGA LAB, Het GildeLab en WOW Amsterdam, en lokale partijen en makers zoals modeontwerpster Melanie Brown die de gewaden ontwierp.
In het project wordt zeer nauw samengewerkt met veelal niet-Westerse vrouwen uit de directe omgeving van WOW. Zo gaat Kaersenhout letterlijk op zoek naar heldinnen en rolmodellen van vrouwen uit de Bos en Lommer en voert zij gesprekken met en over hun heldinnen en hun manieren van verzet. Daarnaast heeft een groep vrouwen – die bij Het GildeLab in een leer-werktraject worden opgeleid tot professionele naaisters – de gewaden genaaid. Bij AGA LAB zal de stof van de tafellopers door vrouwen bedrukt worden met grafische patronen waarin de kracht van iedere heldin is verwerkt.
Lees meer over dit project op de officiële Facebook pagina.
Expositie, lezingen en gesprekken
Bij de expositie in WOW zal een hand-out beschikbaar zijn met alle biografieën van de 36 heldinnen. De installatie wordt gedurende de looptijd van de tentoonstelling op verscheidene manieren geactiveerd met diners, gesprekken, films en lezingen over de thematiek. Doel van Patricia Kaersenhout is om de installatie te laten reizen om vervolgens te eindigen op de plek waar Judy Chicagoʼs werk te zien is: in het Brooklyn Museum of Art in New York.
De tentoonstelling wordt op donderdag 29 juni om 17.00 uur geopend en is daarna tot en met 29 september 2017 bij WOW Amsterdam te zien. De entree is gratis.
In samenwerking met:
