Afgelopen winter was beeldend kunstenaar Tim Bruggeman bij ons te gast als artist in residence. Vanaf dag één ging zijn project rond in de studio. ‘Heb je gezien waar Tim mee bezig is? Heb je zijn verzameling aan magazines gezien? Een gigantisch archief! Wat zal hij ermee doen?’ Toen ik vervolgens boven op onze entresol kwam, wist ik meteen wie Tim moest zijn. Hij zat aan de grote tafel volledig omringd door stapels magazines en losse pagina’s van Sabena Revue magazines.
Sabena NV was van 1923 tot 2001 de nationale luchtvaartmaatschappij van België en gaf tweemaal per jaar een magazine uit. Tim kocht een tijd geleden een grote partij op. De Revues zijn echte vondsten voor vintage verzamelaars. Maar Tim wil ze niet verzamelen, hij maakt er een nieuw werk mee.
De tijdschriften liggen om hem heen in allemaal strikt geordende stapels. En op de vloer ontstaan verschillende collages van beeld- en tekstmateriaal zorgvuldig uit de tijdschriften gekozen. Hij ordent, snijdt, combineert, scant, ordent, snijdt, combineert, terwijl hij weer een nieuwe podcast of playlist beluistert. Dit is een groot project, dat is direct duidelijk. En razend interessant ook.
Ik (Barbara Collé medewerker Knust/AGALAB) werkte een aantal dagen tegelijk met hem op de entresol en vroeg hem tussendoor het hemd van het lijf.
Je gaat hier nieuw werk maken op basis van een gigantisch archief Sabena Revue magazines. Waarom eigenlijk? Wat spreekt je aan in deze magazines?
Ik had reeds enkele jaren één van de Sabena Revue magazines in mijn atelier rondslingeren. Zowel de vormgeving, de fotografische beelden als de uitgeschreven teksten trokken mijn aandacht. Op een merkwaardige manier komen toerisme, kunst, reclame en luxe samen. Het lijkt wel alsof deze magazines in beeld en tekst een blik geven op het tijdskader van de tweede helft van de 21ste eeuw. Langzaamaan zag ik het potentieel om met dit materiaal aan de slag te gaan. In aanloop naar de residentie bij AGALAB kocht ik een hele reeks magazine’s op en deed ik de eerste experimenten.
Binnen mijn artistieke praktijk vertrek ik wel vaker vanuit bestaande archieven die om één of andere reden mijn aandacht vangen. Het bronmateriaal begin ik te ontleden, te strippen om er iets uit over te houden. Vaak is het ook staren op één enkel element en onderzoeken hoe ik dit kan uitpuren. Ik werk meestal op twee sporen. Enerzijds verdiep ik me in thema’s verbonden aan het archiefmateriaal. Anderzijds doe ik materiaaltesten waarbij ik reproductietechnieken inzet, combineer, gebruik en soms zelfs misbruik. Nieuw werk ontstaat als beide sporen elkaar kruisen waardoor beeld en drager elkaar vooronderstellen.
Tussendoor heb je me een aantal keer meegenomen in de verschillende stappen die je hebt gezet. Je liet me verschillende richtingen en mogelijkheden van beeld- en tekst opeenvolgingen zien. Door jouw redactie zijn het allemaal eigen verhalen met een geheel eigen focus. Hoe kom jij van al die mogelijkheden uiteindelijk tot een keuze die je vervolgens uitwerkt?
Eenmaal ik aan een nieuw project begin neem ik voldoende tijd om vertrouwd te geraken met het bronmateriaal. Zo heb ik de eerste twee weken de verzameling magazines uit elkaar gehaald en gedeconstrueerd tot hun basiselementen: structuren, beeld categorieën, captions (onderschriften), reclameteksten. Vanuit deze oefeningen zijn heel wat schetsen ontstaan voor nieuw beeldend werk die ik het komende jaar verder wil uitwerken.
Een residentie in een goed uitgeruste drukwerkplaats is ook een uitgelezen kans om te experimenteren met een nieuwe techniek. De Riso-machine hier in de gym is een druktechniek die Knust en AGALAB aanbieden waar ik nog niet eerder mee gewerkt had. Het was een belangrijke reden om hiernaartoe te komen. Dus ik wist al snel dat ik met deze techniek wilde experimenteren. Daardoor lag het gebruik van beeld en gelaagde beelden voor de hand. Dus de keuze voor de druktechniek heeft mijn route hier behoorlijk beïnvloed.
De Riso publicatie die ik de laatste twee weken heb gemaakt zie ik als een deel van mijn onderzoek. Het is geen eindwerk geworden, maar ik ben wel blij dat het er ligt. Het is altijd goed om iets af te maken, te binden, een titel te geven en er letterlijk een omslag om te doen. Een gebonden katern is zo iets anders om in handen te hebben dan een baal schetsen die weer ergens in een lade terecht komen. Ik heb veel plezier beleefd aan het proces, Riso is echt een wonderlijke machine met weer een heel eigen werkwijze.
Eenmaal terug in België heb ik nog een maand intensief gewerkt met de Sabena Revue magazines. Ondertussen heb ik een duidelijker beeld van hoe ik de publicatie wil afwerken. Ik plan de captions die bij de beelden staan te isoleren van hun context zodat ze als concrete poëzie verschijnen. Het resultaat zal zich tonen als een fictief reisverslag. Het vergt nog wel wat tijd en onderzoek om daar een spannende en trefzekere opeenvolging in te vinden. Eenmaal het resultaat klaar is kom ik het graag in AGALAB presenteren.
Dat hoop ik en het hele team hier met mij. Heb je hier naast Riso nog iets anders geleerd? Of heb je een tip voor andere artist in residence die erover denken hier bij AGALAB een tijd te komen werken?
Vele avonden was ik zo goed als alleen in het atelier aan het werk. De mensen die overdag in de studio werken waren allemaal naar huis. Ik heb er meer dan ooit goed ‘s avonds kunnen doorwerken, dat gaf me een heel nieuw ritme. Wat ik ook deed was elke dag afsluiten met een overzicht van de stappen die ik die dag had gezet. Dan keek ik kritisch wat ik goed vond en wat niet en maakte ik al een plan voor morgen. Dat werkte heel goed. De nieuwe dag begon daardoor niet helemaal open, ik kwam de werkplaats binnen met een plan. En zo’n maand non-stop werken op een andere plek is ook altijd goed om meer inzicht te krijgen in je eigen werkproces. Ik begrijp steeds beter hoe ik te werk ga en hoe ik daarmee verder kan.
Dank dat je dit met ons wilde delen en dank ook voor al je geweldige feedback op het werk van andere kunstenaars en natuurlijk voor je podcasts en muziek. Tot gauw!
Kijk via deze link op de website van Tim Bruggeman naar zijn andere projecten.
